ΠΕΡΙΔΡΟΜΟΣ - ΚΑΤΑΠΕΤΑΣΜΑ - ΑΓΛΕΟΡΑΣ
 |
| Ελλέβορος (κοινώς Αγλέορας) |
Μέρες που είναι α-δειών ο α-δεής:
άφοβος, αυτός που δεν έχει δέος, δειλία, διάγοντας αυτές τις
«ευλογημένες μέρες» σε αμεριμνησία, μακριά από το δεινό αφεντικό, που
είναι πηγή δέους: φόβου, το ρίχνει στα μπάνια, στον ύπνο και στο φαΐ.
Περίδρομος, καταπέτασμα, αγλέορας.
Η λέξη καταπέτασμα παράγεται από το ρήμα καταπεττάνυμι ρίζας *πετ-, *πατ- και σημαίνει ξαπλώνω από πάνω, αναπτύσσω, καλύπτω, ανοίγω κάτι τι από πάνω, υπεράνω ενός άλλου. Καταπέτασμα είναι οτιδήποτε καταπετάννυται: το κάλυμμα (το σκέπασμα), το καταπέτασμα του ναού (ο τρούλος) κ.ο.κ.
Καταπέτασμα τραπέζης λέγεται το τραπεζομάντιλο. Αρα τρώω το καταπέτασμα πάει να πει τρώω και το τραπεζομάντιλο.
Η λέξη περίδρομος σαν ουσιαστικό έχει την έννοια του περιέχοντος, του περιβάλλοντος κάτι. Περίδρομος για παράδειγμα λέγεται το σχοινί που περιβάλλει το δίχτυ και ειδικότερα το σχοινί στο κάτω άκρο, με τα βαρίδια, που απ' αυτό κρέμεται το δίχτυ. [Στον Πολυδεύκη διαβάζουμε: «έτσι περίδρομος (...) σχοινίων εκατέρωθεν (...) ως συνέλκεται (...) τα δίκτυα», ενώ το σχοινί στο άνω μέρος με τους φελλούς, ονομάζεται επίδρομος.
Συνεπώς τρώω τον περίδρομο πάει να πει τρώω όλο το περιεχόμενο των διχτυών, όλη την ψαριά, ή, όπως λέει και η ειρωνική φράση «φάτε μάτια, ψάρια και κοιλιά περίδρομο».
[Ο περίδρομος είναι πιθανόν να σχετίζεται και με τις περί + δέρμα: τη φλόγωση του δακτύλου, κοινώς ποδάγρα, που ταλαιπωρεί τον κοιλιόδουλο από τη μεγάλη αύξηση του ουρικού οξέος].
Αυτοί που τρώνε, λοιπόν, με μανία το καταπέτασμα και τον περίδρομο «έχουν χρείαν ελλεβόρου». Είναι σαν να τρώνε επιπροσθέτως και τον... αγλέορα ή αγλέουρα, δηλαδή τον ελλέβορο. [Ελλέβορος> ελλέβορας> αλλέβουρας> αλλέουρας> αγλέουρας].
Ο ελλέβορος είναι όνομα φυτού πικρού και γαλακτερού. Ονομάζεται και φλόμος ή γαλατσίδα. Οι αρχαίοι το χρησιμοποιούσαν -σύμφωνα με τον Αριστοφάνη- για την παρασκευή καθάρσιου ωφέλιμου για τους μανιακούς (Σφήκες, 1489).
Η λέξη καταπέτασμα παράγεται από το ρήμα καταπεττάνυμι ρίζας *πετ-, *πατ- και σημαίνει ξαπλώνω από πάνω, αναπτύσσω, καλύπτω, ανοίγω κάτι τι από πάνω, υπεράνω ενός άλλου. Καταπέτασμα είναι οτιδήποτε καταπετάννυται: το κάλυμμα (το σκέπασμα), το καταπέτασμα του ναού (ο τρούλος) κ.ο.κ.
Καταπέτασμα τραπέζης λέγεται το τραπεζομάντιλο. Αρα τρώω το καταπέτασμα πάει να πει τρώω και το τραπεζομάντιλο.
Η λέξη περίδρομος σαν ουσιαστικό έχει την έννοια του περιέχοντος, του περιβάλλοντος κάτι. Περίδρομος για παράδειγμα λέγεται το σχοινί που περιβάλλει το δίχτυ και ειδικότερα το σχοινί στο κάτω άκρο, με τα βαρίδια, που απ' αυτό κρέμεται το δίχτυ. [Στον Πολυδεύκη διαβάζουμε: «έτσι περίδρομος (...) σχοινίων εκατέρωθεν (...) ως συνέλκεται (...) τα δίκτυα», ενώ το σχοινί στο άνω μέρος με τους φελλούς, ονομάζεται επίδρομος.
Συνεπώς τρώω τον περίδρομο πάει να πει τρώω όλο το περιεχόμενο των διχτυών, όλη την ψαριά, ή, όπως λέει και η ειρωνική φράση «φάτε μάτια, ψάρια και κοιλιά περίδρομο».
[Ο περίδρομος είναι πιθανόν να σχετίζεται και με τις περί + δέρμα: τη φλόγωση του δακτύλου, κοινώς ποδάγρα, που ταλαιπωρεί τον κοιλιόδουλο από τη μεγάλη αύξηση του ουρικού οξέος].
Αυτοί που τρώνε, λοιπόν, με μανία το καταπέτασμα και τον περίδρομο «έχουν χρείαν ελλεβόρου». Είναι σαν να τρώνε επιπροσθέτως και τον... αγλέορα ή αγλέουρα, δηλαδή τον ελλέβορο. [Ελλέβορος> ελλέβορας> αλλέβουρας> αλλέουρας> αγλέουρας].
Ο ελλέβορος είναι όνομα φυτού πικρού και γαλακτερού. Ονομάζεται και φλόμος ή γαλατσίδα. Οι αρχαίοι το χρησιμοποιούσαν -σύμφωνα με τον Αριστοφάνη- για την παρασκευή καθάρσιου ωφέλιμου για τους μανιακούς (Σφήκες, 1489).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου